Гiды

СПЯВАЙ МНЕ ПЕСНІ ПРА КАХАННЕ

СПЯВАЙ МНЕ ПЕСНІ ПРА КАХАННЕ

Да 14 лютага былы музычны крытык Таццяна Заміроўская аднаразова рэанімавала сваю страчаную ідэнтычнасць і эксклюзіўна для Сойкі склала вельмі асабісты спіс найлепшых беларускіх песень пра каханне. Вядома, тут шмат тугі па недасяжнай Беларусі, гаравання па тых, хто сышоў, настальгіі ды часавых маркераў, што безнадзейна выдаюць узрост былога музычнага крытыка – але каханне такая штука, што яно заўжды крышачку пра смерць, мінулае, памяць і калектыўны міф, які адлюстроўваецца ў прыватных успамінах.

ROUBLEZONE

I’m Not Forgiving You

Найлепшы беларускі англамоўны трэк пра каханне (запісаны барысаўскімі музыкамі, што напаўняе маё сэрца гонарам!) – ад Алега «Джагера» Мінакова, які ўсё жыццё (пачынаючы літаральна з калыскі, сур’ёзна!) кахаў і працягвае кахаць адну-адзіную жанчыну – сваю жонку Волю. Ці гэта не ўзорная і незвычайная для рок-зоркі гісторыя? Песня «Я табе не дарую» – пра тое, што нават адзінае на ўсё жыццё каханне часам праходзіць праз суворыя і невыносныя выпрабаванні, але нават у сітуацыі, калі вы абодва нарабілі нейкай невыбачальнай фігні, заўжды есць шанц усё выправіць.

ПЕСНЯРЫ

Ты мне вясною прыснілася

У «Песняроў» шмат песень пра каханне, але менавіта ў гэтым трэку даволі дакладна можна зразумець, чаму яны – беларускія King Crimson. Дакладней, King Crimson яшчэ не выпусцілі свой Starless, а «Песняры» ўжо спявалі вось такое.

КРАМА

Стэфка

Усе найлепшыя беларускія песні пра каханне – пра нігілістычны момант растання, а не пра стадыю захаплення і аксітацынавага шоку. Тут лірычны герой таксама развітаўся са сваёю Стэфкай каля старога млына і патрабуе ад яе перастаць яго кахаць – пры гэтым адначасова абвінавачваючы яе ў тым, што жар яе кахання згас. Беларускія мужчыны з тых гадоў не вельмі змяніліся, але за гэта мы іх і любім (ці не).

ПЕТЛЯ ПРИСТРАСТИЯ

Дышать и смотреть

Не ўсе песні «Петли» – пра алкаголь, ангеданію, самавызначэнне (ягоную немагчымасць) і дзэн-будызм як стан і метафару эмацыйнай нерухомасці – таксама ў іх есць проста ірвучыя душу песні пра каханне. Менавіта гэтая песня, канечне, пра нейкую суворую форму сузалежнасці – лірычны герой добра арыентуецца ў сваім заблытаным нарцысічным мэсаджы, дапускаючы і жадаючы, што жанчыне з ім давядзецца памучыцца, але што паробіш.

SVET BOOGIE BAND

Nothing But Love

Усё, што рабіў Свет, і ўсё, што ён паспеў зрабіць за імгненныя і такія кароткія, як цяпер бачна, 28 год, было пра любоў і пра каханне, і ўсе гэта рабілася ім дзеля любові, а іншых рэчаў ён проста не заўважаў і не лічыў іх вартымі. Гэта адзін з ягоных першых аўтарскіх трэкаў (дагэтуль Свет у асноўным пацвярджаў сваю любоў да старых блюзмэнаў праз творчае пераасэнсаванне іх спадчыны), і ў ім пакуль няма такіх пакутаў і болю, як у самых апошніх («I need pain to feel love») – там толькі святло, радасць і так і не спраўджанае, але ад гэтага не менш праўдзівае абяцанне, што ніхто ніколі не памрэ, бо любоў не памірае.

СЕРЕБРЯНАЯ СВАДЬБА

Пилоты

Кананічная беларуская песня пра каханне – і, дарэчы, першая ў сваім родзе рок-н-рольная фем-лірыка, спетая ад асобы беларускай жанчыны, якая задзяўблася чакаць свайго прынца ля легендарнай «Паціа піцы». Ад «Паціа піцы» ўжо нічога не засталося; ад беларускіх нулявых, калі можна было весела хуліганіць і ўсё навокал здавалася нейкай ржачнай гульнёй ва ўяўных дарослых – таксама нават успамінаў не засталося, а калі я склала гэты спіс, я даведалася пра смерць Арцёма Залескага, бубнача «Серебряной Свадьбы» і геніяльнага музыкі, чый рытм можна пачуць не менш, чым у 4 трэках з гэтай падборкі. «Толькі любоў» – напісала Света Бень у Фэйсбуку Арцёма, паведамляючы пра трагедыю. «Паціа піцы» няма, нулявыя памерлі, гурт «Серебряная свадьба» больш ніколі не выступіць – але тут яны ўсе смешныя, прыгожыя і ніколі не памруць. І мы ім верым.

НЕЙРО ДЮБЕЛЬ

Лучшая девушка

У Сашы Кулінковіча амаль кожная песня, здаецца, пра метафізічнага складу любоў, якая вызначаецца праз нетрывіяльную, але самую дакладную, проста ў сэрца, метафару (прыкладам, «штаны» з апошняга альбома пад назвай «Першы»: «штаны – они неразделимы, штаны – это ты, это я»), але гэтая песенька – проста прызнанне ў каханні беларускім дзяўчатам – што можа быць лепш. Увогуле, усё, што рабіў Саша, таксама было пра любоў.

НАРОДНЫ АЛЬБОМ

Надзенька

На маю думку, гэта самая самая павучальная і сумленная песня пра каханне і стасункі, якую можна выкарыстоўваць як інструкцыю і ў нашыя часы – а яшчэ няма і не бывае іншай беларускай песні, якую гэтак жа сама прыемна выконваць крыху п’янаватым моладзевым хорам дзесьці за філармоніяй у садочку на лавачках (ці дырыжыраваць гэтым хорам, калі ты ўжо не зусім моладзь). Колькі ў нашым жыцці было такіх сітуацый, калі мы засталіся, як бедна Надзенька, з чамаданам пустым у руках!

ЛЯПИС ТРУБЕЦКОЙ

Розочка

«Ляпісы» запісалі пасля гэтага канфетна-букетнага перыяду безліч геніяльных песень і альбомаў, але толькі цяпер, калі прайшло дастаткова часу для фармавання адэкватнай рэфлексіі, мы можам сумленна сказаць: нічога не можа абысці «Розочку», «Розочка» – the best! Бо ў часы розачкі мы самі былі, так бы мовіць, розачка.

БЕЗ БИЛЕТА

Нарисована

Гэты наіўны кліп Тані Кушнер пра Менск праз акно таксі – паездка па праспекце Незалежнасці ад пачатковай да канечнай кропкі (фактычна, аўтобус «Сотачка» – ну ўсё, я зноў у слязах) здаваўся тады крышачку дурацкім: ну што гэта за ідэя – катацца ў дождж у таксі з відэакамерай. А цяпер гэта псіхагеаграфічны аб’ект памяці, мутнае дрыготкае шкельца настальгіі і імгненны злепак таго асаблівага іррэальнага размытага стану, калі ты проста едзеш куды вочы глядзяць, нават калі нічога не бачна. Дарэчы, «Без Білета» потым таксама запісалі столькі выдатных песень пра каханне – але ніводная ўжо не выклікала такога імгненнага і безнадзейнага ўколу шалёнага і балючага шчасця, як гэтая.

УЛІС

Твой шэры твар

Не самая вясёлая песня пра каханне – хутчэй, пра сустрэчу з чалавекам, якога кахаў колькі год таму (гэта можа быць і жанчына, і сябар, і былы суайчыннік, і нават нейкі зборны вобраз радзімы) – але для мяне яна зараз пра абяцанне сустрэчы нават з тымі, з кім ужо немагчыма пабачыцца ні ў гэтым свеце, ні ў тым. Гэта ўсе магічная лірыка Фелікса Аксёнцава – там і ад’езд, і надзея, і лісты, якія мы пішам і пішам, не чакаючы адказу.

ЛЮБОВЬ И СПОРТ

Лед и солнце

Немагчыма было скласці спіс найлепшых песень пра каханне без гурта, які ўключыў каханне проста ў сваю назву. «Любовь и спорт» былі адной з самых яскравых брыт-поп камандаў багемнага Менску пачатку нулявых, яны хутка з’явіліся, гэтак жа сама хутка зніклі і бліскуча ды балюча выканалі рок-н-рольны загад жыць імгненна і памерці маладым – вакаліст Андрэй Вашкевіч памёр ад сардэчнага прыступу, калі яму было крыху больш за 30. Цяпер няма з намі і бубнача гурта Арцёма Залескага. «Если б знать, когда увижу я тебя опять». Цяпер у нас ёсць любімыя гурты, дзе ўсе ключавыя фігуры памерлі. Я не з тых, хто суцяшае сябе вобразамі кшталту «цяпер Арцем і Андрэй зноў разам і граюць на нябёсах», гэта ўсе булшыт, ніхто ні з кім не грае, але ўсе ж так хацелася б верыць, што гэта ўсе нікуды не знікне. Вось вы паслухалі гэтую песню – і дапамаглі гэтаму не знікнуць, і дзякуй вам за гэта.

AKUTE

Шчасце

Найлепшыя і самыя пякучыя песні пра каханне ў 2010-х нам, безумоўна, пастаўляў гурт Akute – нават немагчыма абраць любімую, але няхай будзе гэта – сэрца маё разаб’ецца і мы дакранемся да зор (куды мы ўсе разам ляцім, безумоўна).

ПУКСТ

Я люблю тебя

Хочацца скончыць гэты спіс, які выглядае пад канец як нейкі рэквіем беларускаму рок-н-ролу тых часоў, калі мы ўсе былі ў Беларусі і ўсё гэта прымалі як дасціпнае, звычайнае і неўміручае, нечым жыццесцвярджальным. Сяргей Пукст – увесь пра жыццё і пра экзістэнцыяльную вусціш – гэта песня-тэрапія, яе добра спяваць караоке ў вясёлай кампаніі (хаця я ўжо не ўпэўненая, што вашай кампаніі зараз вельмі весела – але прабачце, якая краіна, такія і песні пра каханне).

ВОЛЬСКІ

Маё каханне

Для фінала ўзгадалася самая светлая песня любімага нашага Вольскага – канечне, пра каханне, пра любоў, пра край, пра мёртвую ваду з чорных крыніц (без гэтага немагчыма, прабачце) і пра шлях дадому, які абавязкова знойдзецца.

Калі ласка, любіце і беражыце адна адну, адзін аднога і адны адных, любіце нашых музыкаў, пакуль яны жывыя, і скажыце сёння ўсім, каго вы любіце, што вы іх любіце і што вы ў іх ёсць (і я сапраўды маю гэта на ўвазе).

СПЯВАЙ МНЕ ПЕСНІ ПРА КАХАННЕ

ТОП-5 БЕЛАРУСКІХ КНІГ І АЎТАРАЎ – ПРА КАХАННЕ

Бонусам – для тых, хто любіць чытаць сваё, настаўніца беларускай літаратуры і пісьменніца Ганна Севярынец сабрала 5 варыянтаў найлепшага чытва пра каханне па-беларуску.

Кузьма Чорны. «Пошукі будучыні»

Апошнія старонкі першай главы – адно з самых шчымлівых, напружаных, глыбокіх і далікатных адлюстраванняў гісторыі кахання ў беларускай літаратуры. Кожны раз, як перачытваю, ажно сціскаецца ў грудзях.

Міхась Зарэцкі. «Мар'я» і «На маладое»

Першае апавяданне – своеасаблівае мастацкае суправаджэнне тэорыі Фройда, якая была вельмі папулярнай у дваццатыя гады мінулага стагоддзя і якое Зарэцкі, відаць па ўсім, пільна і ўважліва чытаў. Другое – тыповае для Зарэцкага: напружанае, насычанае эмоцыямі, шэкспіраўскімі жарсцямі і рамантыкай тых гадоў.

Сяргей Календа. «Часам панкі паміраюць»

Шчыры расповед пра каханне без залішняга пафасу і рамантызацыі.

Марыя Мартысевіч, «Сарматыя». 18+

Брутальнае, ёмістае і канцэнтраванае пагружэнне ў тэму літаральна за пару радкоў.

Наста Кудасава. Вершы

Гэта проста само па сабе – чыстае каханне, нават калі і не пра яго.