Грамадска-палітычныя каналы
NEXTA Live
Канал быў створаны ў далёкім 2014 годзе і з тых часоў здолеў забрацца на першы радок самых папулярных у Беларусі. Нягледзечы на «экстрэмісцкі» статус, NEXTA Live мае 843 тысячы падпісантаў, а аўтары апісваюць яго змесціва як «інфармацыйна-аналітычныя ролікі з інсайдамі і здаровай доляй іроніі». Канал вяшчае па-расейску, у цэнтры ўвагі падзеі ў Беларусі, Украіне і Расеі.
BELSAT TV
Па сутнасці, у нас толькі адзін тэлеканал ў поўным сэнсе гэтага слова, і гэта польскі паводле паходжання «Белсат». Ён існуе ўжо 14 гадоў. На ютуб-канале можна глядзець штодзённыя навіновыя эфіры па-беларуску (або прадукцыю рускамоўнага дзецішча «Белсату» — канала «Вот так»), а таксама інтэрв’ю і студыйныя праграмы пра палітыку, эканоміку і іншае надзённае. У тэлеканала шмат дадатковай відэапрапановы — сатырычны, забаўляльны і проста публіцыстычны кантэнт можна даследваць на канале Belsat Life.
Беларускіх журналістаў гэтага медыя ўлады не любяць з асаблівай жорсткасцю: за сваю працу менскія журналісткі «Белсату» Ірына Слаўнікава і Кацярына Андрэева атрымалі вялізныя тэрміны зняволення (аператарка Дар’я Чульцова, ужо выйшла на волю, адседзеўшы 2 гады); асуджаны ды адбывае пакаранне і вядомы філосаф, шматгадовы аўтар тэлеканалу Уладзімір Мацкевіч.
Беларусь головного мозга
Ютуб-версія вядомага тэлеграм-канала, заснаванага блогерам Ігарам Лосікам (асуджаны да 15 гадоў калоніі ўзмоцненага рэжыму за распальванне варожасці ды арганізацыю беспарадкаў, а фактычна — за паспяховае асвятленне перадвыбарчых працэсаў у Беларусі). Ролікі не даюць поўнай інфармацыі пра навіны, але бяруць самыя яскравыя эпізоды і ілюструюць іх з дапамогай відэа, знойдзенага ў адкрытых крыніцах. Вядоўца Каця падкрэслівае, што з’яўляецца ўкраінкай ды не цураецца сэксі-аўтфітаў.
MALANKA MEDIA
Адносна свежы праект, які пачаў асабліва хутка раскручвацца пасля падзеяў 2020-га года. Стварыў канал палітык і заснавальнік платформы «Зубр» Павел Марыніч, пазней да праекту далучыліся вядомая журналістка Кацярына Пытлева і рэдактарка Кацярына Ерусалімская. Сёння канал можа прапанаваць штодзённыя навіны, інтэрв’ю і дакументальныя фільмы. Амаль усё — па-расейску.
Страна для жизни
Блог Сяргея Ціханоўскага, які стаў адным з рухавікоў беларускага пратэсту ў 2020-м. Сам Сяргей атрымаў 15 гадоў калоніі, ягоная жонка з хатняй гаспадыні перарадзілася ў дэмакратычнага лідара, а блог з прыватных заўвагаў пра тое, як жыве сапраўдная Беларусь, стаў буйным медыя — сёння над праектам працуе каманда прафесіяналаў, а відэа на канале паглядзелі больш за 80 мільёнаў разоў.
Реальная Беларусь
Канал створаны ў 2017 годзе, каб «уздымаць вострыя сацыяльныя тэмы ў грамадстве». Асноўны герой, ці антыгерой, — Аляксандр Лукашэнка. Ён пазірае на гледача амаль з кожнага прэв’ю на канале. Між тым, больш за 300 тысячаў падпісантаў падбадзёрваюць заснавальніка канала Арцёма Шапарава працягваць у тым жа кірунку і надалей асвятляць сацыяльныя і палітычныя праблемы беларусаў простай мовай.
ЗЕРКАЛО
Канал, на якім да гэтага часу можна паглядзець частку тутбаеўскіх відэа з 2020-га — бел-чырвона-белыя сцягі на будынках, выбары, пратэсты, затрыманні. З новага на сайце — рэгулярныя ролікі з тлумачэннем бягучай палітычнай павесткі ды адказамі на самыя актуальныя пытанні. Адказы даюць па чарзе загадкавы закадравы голас і палітычны аналітык Арцём Шрайбман.
Дзікае паляванне
Канал расследвальніцкіх відэа пра «гэтых нікчэмных людзей» — беларускіх міліцыянтаў, пракурораў, поп-зорак і іншых служак рэжыму. На канале «зрываюць маскі» з «ворагаў беларускага народу», расказваюць пра іхныя злачынствы ды невядомыя біяграфічныя факты. Параўнальна з лютым, канал істотна змяніўся: вядоўца Яніна заўважна падрасла прафесійна, да таго ж загаварыла па-беларуску.
Беларускае
Зусім малады канал, які, тым не менш, імкліва набірае папулярнасць — можа быць, да поспеху спрычынілася і гэткая глабальная ды ўсеабдымная па сваёй сутнасці назва. «Прывітаннечка, гэта “Беларускае”!» — паведамляе энергічны вядоўца напачатку, аднак гэта адзіная фраза, якую на канале гавораць на роднай мове. Фармат ролікаў тут усё той жа — аповед пра надзённыя падзеі ў Беларусі і суседніх краінах, аздоблены відэа, знойдзеным на прасторах інтэрнэту. Вядоўца, дарэчы, шукае сабе пару, каб хорам крычаць «Прывітаннечка!». Ну, або чытаць навіны па чарзе.
Press Club Belarus
Арганізацыя медыясупольнасці Беларусі мае і свой ютуб-канал, на якім кожны можа паглядзець адкрытыя лекцыі або паслухаць рознафарматныя выступы спецыялістаў у рубрыцы «Экспертна-аналітычны клуб». З апошніх праектаў «Прэс-клуба» — Belarus Media Stories, серыял з чатырох эпізодаў пра станаўленне незалежных медыяў у Беларусі (і пра ролю асобы Пятра Марцава ва ўсім гэтым).
Аўтарскія каналы
Максим Шабуцкий
Блогер сцвярджае, што пачаў рыхтаваць беларускую вызваленчую рэвалюцыю яшчэ ў 2015 годзе. Праз пераслед вымушаны быў пакінуць Беларусь, але сёння блогер актыўна каментуе беларускія справы, унутраныя скандалы, разборкі дзеячоў апазіцыйнага руху, а таксама сітуацыю на фронце і ва ўкраінскіх гарадах, якія апынуліся ў эпіцэнтры ваенных дзеянняў.
BalaganOFF
Аўтар і вядоўца блога Аляксандр Рыкаў вельмі падобны да Сяргея Ціханоўскага — мужчына ў самым росквіце, просты і канкрэтны, пры гэтым займаецца бізнэсам, а не спіць у шапку, кляйміць беларускія і расейскія ўлады, і вельмі папулярны сярод беларускіх гледачоў — стала уваходзіць у топ-25 беларускага ютуба. Пры гэтым Аляксандр Рыкаў не меў да Беларусі ніякага дачынення, бо жыве ва Украіне. Між тым, падзеі 2020 года ўзрушылі блогера, і з тых часоў ён не пакідае беларускай тэмы, а беларускія гледачы плацяць яму ўдзячнасцю і праглядамі.
MINSKI
Блогер Марат Мінскі пачаў заваёўваць аўдыторыю недзе год назад і на сёння мае каля 250 тысяч падпісантаў. Як і іншыя найпапулярнейшыя каналы ў Беларусі, MINSKI прысвечаны палітычным падзеям і іх аналізу на досыць простым узроўні, з іроніяй, а часам і з жорсткасцю і бескампраміснасцю.
Экономика здравого смысла
Эканаміст, палітык, кандыдат у прэзідэнты Беларусі на выбарах 2010 года Яраслаў Раманчук вядзе бадай што самы папулярны блог пра эканоміку. Аўтар запісвае кароткія нататкі-рэфлексіі ў адказ на тое, што адбываецца з эканомікай Беларусі, Украіны і Расеі. Пасля падзеяў 2020 года аўтар быў вымушаны пакінуць краіну і свае ролікі запісвае ў Кіеве без перапынкаў нават у ваенны час.
Чалый LIVE
Эфіры беларускага аналітыка, эканамічнага аглядальніка, які без праблемаў пераключаецца і на палітычную павестку. Ролікі Сяргея Чалага — як доўгія паўнаметражкі — па дзве з паловай гадзіны, але глядзець на аналітыка не абавязкова, можна слухаць як падкасты, у якіх трапна, дасціпна, а часам і нечакана аналізуюцца апошнія падзеі, якія закранаюць Беларусь і беларусаў. Блог не абнаўляўся ўжо два месяцы, спадзяемся, ён захавае свой статус LIVE.
Свои/Чужие Андрей Стрижак
Канал Андрэя Стрыжака — праваабаронцы, экс-дзеяча прафсаюзнага руху, дырэктара фонда BYSOL. Стрыжак лічыцца адной з самых спрэчных асобаў беларускага руху: нехта не верыць у шчырасць працы з вялікімі ахвяраваннямі, а нехта, дзякуючы дзейнасці фонда BYSOL, змог уратавацца ад беларускіх сілавікоў і атрымаць падтрымку. Яшчэ аўтар канала з’яўляецца адной з любімых ахвяраў беларускіх прапагандыстаў. У сваіх відэа ён расказвае пра дзейнасць фонда, палітычнае закуліссе і жорстка крытыкуе ўлады.
ЧестнОК
Вясёлы і нефармальны канал пра беларускі ды сусветны спорт. Канал пачынаў журналіст Аляксандр Івулін. Сёння ён за кратамі, але паплечнікі з tribuna.com працягваюць ягоную справу.
Рудабельская паказуха
Канал Андрэя Павука прываблівае гледачоў тым, што аўтар рэгулярна выходзіць за межы, якія б яго аўдыторыя акрэсліла як зона камфорту. У сваіх відэа Павук тэлефануе прыхільнікам Аляксандра Лукашэнкі, вайскоўцам, міліцыянтам, чыноўнікам і даносчыкам, каб задаць ім нязручныя пытанні. Атрымліваецца нечакана, часам смешна, а часам сумна. Але арыгінальна ў любым выпадку.
Margarita Levchuk. Soprano
Уладарства спеваў і музыкі, якім кіруе оперная спявачка Маргарыта Ляўчук. Найбольшую папулярнасць маюць відэа з суаўтарстве з блогерам Андрэем Павуком — сатырычныя ці лірычныя, якія адмысловым чынам рэагуюць на актуальную палітычную павестку.
Batushka ответит
Свой відэаблог святар праваслаўнай царквы Аляксандр Кухта пачаў весці ў 2015 годзе. Аўтар прызнаецца, што ён не ставіў сабе за мэту прыцягнуць новых вернікаў у храм. Хутчэй, жадаў разбурыць міфы пра царкву і зрабіць яе больш адкрытай і зразумелай для ўсіх. Дзякуючы шчыраму падыходу, яго канал набраў досыць вялікую для Беларусі аўдыторыю. Сёння Batushku глядзяць амаль 50 тысячаў падпісчыкаў.
Ток-шоў
Мне тоже не нравится
Ток-шоў галоўнай рэдактаркі «The Village Беларусь» Яўгеніі Сугак мела б стаць сапраўды папулярным праз модныя складнікі: злёгку снобская назва, вядоўца з лёгкім эфектам непрысутнасці, гарачыя тэмы, вядомыя твары, аднак пакуль што на канале зусім няшмат падпісантаў. Але шоў маладое, таму запасемся цярплівасцю і поп-корнам.
ОБЫЧНОЕ УТРО
Новае дзецішча вядомых журналістаў. Ютуб-шоў стварылі былыя вядоўцы радыё Unistar Канстанцін Каверын і Людміла Міласлаўская. Знаёмыя менскія галасы цяпер вяшчаюць з Варшавы, відэа таксама выглядае як радыёэфір — двое вядоўцаў зачытваюць навіны з камп’ютара і абмяркоўваюць іх паміж сабой ды з гасцямі. Шоў пакуль не шалёна папулярнае, але ж яшчэ не вечар.
Совсем KYKY
Канал яшчэ аднаго беларускага медыя. Тут няма навінаў ды аглядаў, але ёсць разняволеная балбатня журналістаў — тут варожаць на беларускую будучыню ды смяюцца з прэтэнзіяў да беларусаў. Шалёна папулярным канал не назавеш, а ў каментах журналістаў лаюць за несвоечасовае абмяркоўванне ўбораў беларускіх палітыкаў на фоне мабілізацыі ў Расеі ды знаходжання расейскіх войскаў у Беларусі.
SENS
Як гавораць самі стваральнікі, гэта канал, які факусуецца на падзеях вакол і ўнутры Беларусі, створаны намаганнямі міжнароднай журналісцкай і экспертнай супольнасці. Эфіры звычайна вядуць Фёдар Паўлючэнка і Аляксандр Атрошчанкаў (але не толькі яны), да якіх прыходзяць у госці эксперты з розных сфераў, ад Сяргея Чалага да Яўгеніі Сугак. Збольшага — аналітыка, якая датычыцца грамадска-палітычнага і эканамічнага жыцця, алё ёсць і пра культуру і нацыянальную ідэнтычнасць і беларусаў, ну і пошукі сэнсу вось гэтага вось усяго.
Асветніцкія праекты
Около Культуры
Канал беларускага мастацтвазнаўцы і папулярызатара культуры Мікіты Моніча з’явіўся трохі больш за год таму, але змог стаць адным з самых папулярных блогаў пра мастацтва ў Беларусі. Гледачам падабаецца лёгкая манера аўтара, інтэлігентны гумар і разнастайнасць тэмаў, якія мастацтвазнаўца закранае ў сваіх відэа.
Карані і вытокі
Асветніцкі праект «Добрага канала». Стварылі канал напрыканцы 2020 года былыя журналісты дзяржаўных СМІ, якія сышлі з ранейшых працаў і вырашылі рабіць сваё, новае медыя. На старонцы «Каранёў і вытокаў» рэгулярна абнаўляецца рубрыка з вандроўкамі па Беларусі і вывучэннем роднай мовы.
ХАДАНОВІЧ | CHADANOVIČ
Блог пра сусветную ды беларускую літаратуру аднаго з найярчэйшых беларускіх паэтаў — Андрэя Хадановіча. Аўтар вырашыў цалкам пакласціся на харызму: уся драматургія ролікаў пабудаваная на аратарскім таленце Хадановіча, які, зрэшты, знаходзіць адданых прыхільнікаў (пра што можна пачытаць у каментарах). Тэмы выпускаў надзённыя: літаратура з-за кратаў, чума, жаночыя пратэсты супраць вайны.
Тутэйшы Шляхціч
Беларускамоўны канал экскурсавода-турагента паводле адукацыі Усяслава Пашкевіча. Відэа падыдзе тым, хто цікавіцца беларускай гісторыяй, але можа і закахаць у яе тых, хто ў школе прасачкаваў гэты прадмет. Падаюцца гістарычныя веды не банальна і разнастайна, відавочна, кантэнт спадабаецца маладым людзям.
Годна
Ютуб-канал грамадскай кампаніі «Годна», створанай яшчэ ў гэтак званыя «траваядныя» часы, каб падтрымліваць беларускія культурніцкія праекты. Пасля пэўнага зацішша канал ізноў аднавіў працу, цяпер тут з’яўляюцца ролікі блогеркі Лізы Ветравай на тэму вывучэння беларускай мовы.
Шокинг Культ
Персанальны і суб’ектыўны аповед пра рэчаіснасць праз прызму маскультуры вядомага беларускага журналіста ды культуролага Максіма Жбанкова. Метафар, гульні словаў ды сэнсаў у гэтым аповедзе густа — каб улоўліваць ход думак аўтара, трэба ўвесь час заставацца ўключаным, балазе ў роліках ёсць шмат перабівак у выглядзе выразак з кіно, каб троху зняць сэнсавае напружанне. У каментарах аўтару шмат дзякуюць за расплюшчаныя вочы, а Сойка просіць Макса ўзгадаць і пра беларускамоўную аўдыторыю.
Будзьма Беларусамі!
Канал хіба што галоўнай культурніцкай кампаніі, якая ўжо больш за 15 гадоў дбае пра пашырэнне беларускасці. Як заяўляюць стваральнікі, «Будзьма!» дапамагае «ўсвядоміць і папулярызуе каштоўнасці, што ёсць у нашых людзях, мове, шматвяковай гісторыі і культуры Беларусі». Увесь кантэнт на канале дэманструе, што беларуская культура — сучасная і перспектыўная, а беларуская мова — якасны сродак камунікацыі. На канале шмат рубрык:
- Гісторыя за 5 хвілін: доктар гістарычных навук Анатоль Краўцэвіч распавядае пра важныя гістарычныя падзеі і аб’екты і збірае кампліменты ў каментарах;
- Трызуб і Пагоня: 1000 год гісторыі беларусаў і ўкраінцаў. Войны, інтрыгі, грошы, каханне, смерць і нараджэнне ў пераказе Кацярыны Ваданосавай;
- Гатуем з «Будзьма!»: беларускія рэцэпты без лішніх словаў, толькі працэс і атмасфера як у кавярні «Камяніца»;
- Разумняты: матэматыка і час, чалавек і свет, геаграфія Беларусі разам з беларускамоўнай настаўніцай Алай.
Інтэрв’ю
жизнь-малина
Журналіст Мікіта Мелказёраў стаў, бадай, самым вядомым блогерам-інтэрв’юерам у беларускім ютуб-космасе. Больш за 100 тысячаў падпісчыкаў — не самая грандыёзная лічба, але кожнае інтэрв’ю разбіраецца на цытаты і ў пэўным сэнсе робіцца падзеяй. Нейкі час таму Мікіта перайшоў на беларускую мову, і гэта толькі палепшыла ягоны кантэнт. Канал адназначна зацікавіць тых, хто ведае беларускіх ньюсмэйкераў у твар (ці хоча даведацца, хто яны такія).
Тэлебудка
Аўтарскія размовы дыназаўра беларускай музычнай ды культурнай журналістыкі, стваральніка Тузін FM, сотняў культурных праектаў ды музычных шоў, а цяпер — кіраўніка Беларускай рады культуры Сяргея Будкіна. Нягледзячы на дыназаўрысты статус, Сяргей — малады ды сціплы інтэрв’юер, на сваім канале разгаворвае гістарычна важных персанажаў. Цяпер «Тэлебудка» на паўзе, але на канале заўжды можна паглядзець ранейшыя гутаркі ды пасігналіць Сяргею ў дырэкт, каб здымаў новае.
Каналы для дзяцей
Бэйбус
Забаўляльны, навучальны, развіццёвы кантэнт для малых. На канале можна глядзець нешта накшталт вечаровых праграмаў для дзяцей, таксама тут робяць мультвершы з твораў шматгадовага супрацоўніка ды рэдактара «Нашай нівы» Андрэя Скурко, якія ён дасылае з-за кратаў сыну. Тут жа можна глядзець «Казкі з Маляванычам».
Гаварун — мультфільмы па беларуску
На «Фіксіках» свет клінам не сышоўся — можаце гэтак і паведаміць сваім сябрам, якія ўсё яшчэ напампоўваюць дзяцей расейскім прадуктам. Стваральнікі канала «Гаварун» размясцілі ўжо немалую колькасць сусветных мультсерыялаў для дзяцей у беларускай агучцы. Тут ёсць і пра Фіндуса з Пэтсанам, малое каралеўства Бэна ды Холі, а таксама цудоўныя светы Міядзакі. Вельмі раім.
Годна — дзеткам
Кантэнт для беларускіх дзяцей ды бацькоў, створаны ў межах грамадскай кампаніі «Годна». Даўнавата не абнаўляўся, але, мяркуючы па тым, што праект ізноў ажыў, новыя ролікі могуць з’явіцца і тут. А пакуль можна пазнаёміцца са змешчанымі раней.
Гумар
Слава Комиссаренко
Бадай, самы вядомы беларускі комік-стэндапер, які цяпер жыве і выступае ў Польшчы, а нядаўна выдаў свой першы стэндап па-беларуску (на канале можна яго паглядзець).
Гэты матэрыял такі ж дынамічны, як і ролікі на YouTube. З клопатам і любоўю мы адабралі самыя рэйтынгавыя каналы, або каналы, якія Сойка лічыць вартымі ўвагі. Аднак ютуб, як зямля, ніколі не спыняецца, і мы запрашаем усіх актыўных гледачоў і стваральнікаў беларускіх відэа пісаць нам на sojka.editors@gmail.com або ў тэлеграм @sojkaio і дапаўняць гэты даведнік.
Спадабаўся матэрыял? Падзяліся з сябрамi!
